راهکارهای مؤثر برای شکستن ترس از مکالمه زبان انگلیسی

یادگیری زبان انگلیسی و هر زبان دیگری شامل ۴ مهارت اصلی صحبت کردن speaking، گوش دادن listening، نوشتن writing و خواندن reading می‌شود که از بینشان مهارت صحبت کردن و مکالمه، اعتمادبه‌نفس بالاتری می‌خواهد. زبان آموزان به دلایل مختلفی مانند تلفظ اشتباه برخی کلمات، تپق زدن، مکث طولانی بین کلمات، تسلط نداشتن به دستور زبان و یا حتی عدم آشنایی با فراز و فرود صحیح جملات، ترس از مکالمه زبان انگلیسی داشته و گاهی حتی با دانستن دایره لغات بسیار زیاد در مکالمه ضعیف عمل می‌کنند. به همین بهانه ما در ادامه راهکارهایی را برای مقابله با ترس از صحبت کردن به‌خصوص مکالمه در جمع یا آزمون speaking برایتان آوردیم که بد نیست درباره‌شان بیشتر بدانید.

شناخت ترس از صحبت کردن در زبان انگلیسی

متأسفانه، مهم‌ترین دلایل ترس از مکالمه زبان انگلیسی یا حتی صحبت کردن عادی در جمع به دوران آموزش ما در مدارس بازمی‌گردد.

بیشتر ما در دوران مدرسه اصلاً صحبت در جمع را یاد نگرفتیم و همیشه شنونده حرف‌های معلم‌ بودیم، شما در طول دهه‌های گذشته کمتر مدارسی را می‌توانستید پیدا کنید که به دانش‌آموزان اعتمادبه‌نفس صحبت کردن و باور به ایده‌هایشان را آموزش بدهد و این مسئله به تازگی موردتوجه معلمان قرار گرفته است. به همین خاطر نه‌تنها در انگلیسی بلکه در فارسی هم بسیاری از اطرافیانمان فن بیان قوی و اعتمادبه‌نفس صحبت در جمع را ندارند. وقتی به زبان انگلیسی برسد، عامل بزرگی مثل ترس و عدم آشنایی با دستور زبان، تلفظ‌ها، نحوه بیان صحیح جملات و ده‌ها فاکتور دیگر باعث می‌شود که زبان‌آموز خیلی شهامت و جسارت صحبت در جمع را نداشته باشد و در مکالمه ضعیف عمل کند. علاوه بر این، چون هنوز ساختار زبان جدید در ذهن زبان‌آموز اصطلاحاً جا نیفتاده، او بسیار کند صحبت می‎کند، فواصل طولانی بین جملاتش وجود دارد، در نتیجه همین کند صحبت کردن باعث ترس او از مکالمه می‌شود.

سومین مشکل و البته شایع‌ترین دلیل در نوآموزان سطح ابتدایی و متوسط هم این است که نمی‌توانند انگلیسی فکر کنند، یعنی در ذهنشان جمله را فارسی آماده کرده و می‌خواهند آن را به انگلیسی ترجمه کرده و سپس بیان کنند، همین باعث می‌شود مکث طولانی داشته، گاهی جمله‌بندی‌ها و حتی دستور زبانی که استفاده کردند، اشتباه باشد و دچار ترس از صحبت در جمع شوند.

تحلیل عوامل مؤثر در ایجاد ترس از صحبت کردن

با این مقدمه مهم‌ترین دلایل ترس از مکالمه زبان انگلیسی را می‌توانیم:

•         عدم اعتمادبه‌نفس برای صحبت در جمع
•         سطح پایین زبان و تلاش برای ترجمه از فارسی به انگلیسی
•         اشتباه در جمله‌بندی‌ها و دستور زبان موردنیاز برای صحبت
•         عدم تمرین کافی برای مکالمه روان و بدون تپق

بدانیم و گفتیم مهم‌ترین عامل ریشه‌ای آن به دوران آموزش در مدارس بازمی‌گردد.

نداشتن پروژه‌های گروهی یا کنفرانس‌های پایان ترم برای هر دانش‌آموز، ندادن فرصت به دانش‌آموز برای ابراز عقاید، حمایت نشدن ایده‌های بچه‌ها در سیستم آموزشی، نداشتن تمرین صحبت در جمع یا کارهای گروهی خاص و منحصربه‌فرد همگی دلایل و عوامل مؤثر در ایجاد ترس از صحبت در جمع است. حالا در کنار این موارد که مربوط به سیستم آموزشی است، متأسفانه برخی از بچه‌ها در خانواده هم حمایت نشده و والدین به آن‌ها اجازه صحبت، ابراز وجود، بیان عقاید و ایده‌ها را نمی‌دهند، در نتیجه چنین کودکی نه‌تنها از مدرسه اعتمادبه‌نفس را یاد نگرفته؛ بلکه در خانواده هم سرکوب شده و در آینده نمی‌تواند خوب صحبت کرده و ایده‌هایش را مطرح کند و به شخصی تسلط پذیر تبدیل می‌شود.

راهکارهای روانشناسی برای مقابله با ترس از صحبت کردن

با این مقدمه، به نظر شما برای مقابله با ترس از مکالمه زبان انگلیسی چه راهکارهایی وجود دارد؟

اول از همه یادتان باشد که اگر خودتان یا یکی از اطرافیان اضطراب فراگیر شدید دارد و از صحبت در جمع به شدت دچار حمله عصبی panic attack می‌شود، با چند راهکار ساده مشکلش حل نشده و باید حتماً به مشاور مراجعه کند تا با تمرین‌های ویژه و شاید حتی دارودرمانی مشکلش حل شود.

به‌عنوان چند راهکار ساده برای مقابله با ترس از مکالمه زبان انگلیسی یا حتی فارسی اول از همه باید به خودتان باور داشته باشید، یعنی به خودتان بقبولانید که مثل دیگران هم توانایی صحبت و هم دانشش را دارید. حتماً تنفس‌های عمیق شکمی را تمرین کرده و در طول روز چنددقیقه‌ای را مدیتیشن کنید. مدیتیشن فقط یک تمرین ساده برای آرامش نیست، بلکه تا حد زیادی به ذهن نظم داده، انرژی‌های منفی را دور کرده و باعث کاهش اضطراب و استرس می‌شود.

به‌عنوان نکته بعدی هم یادتان باشد که برای حل مشکل ترس به‌صورت ریشه‌ای باید با مرور خاطرات به گذشته برگردید، دلیل ترس از انجام یک کار را پیدا کرده و سعی در حل آن داشته باشید. این روش درمانی پیشنهاد زیگموند فروید بود و روانپزشک مشهور آمریکایی، اروین یالوم بر اساس آن یک رمان بسیار مشهور و پرفروش به نام وقتی نیچه گریست، نوشت. این مسیر را می‌توانید همراه با حضور مشاور و تراپیست جلو ببرید؛ اما اگر خودتان می‌خواهید به تنهایی مشکل را حل کنید، با مرور خاطرات به دوران کودکی، دوران مدرسه یا زمانی برگردید که باعث ترستان از صحبت کردن در جمع شده است.

آن مشکل را پیدا کرده و سعی در درمانش داشته باشید، مثلاً اگر ترس شما به دلیل مسخره کردن همکلاسی‌ها در سن هفت یا هشت‌سالگی و در دوران مدرسه بوده، اول به خودتان بقبولانید که دیگر در آن سن نیستید و مدرسه‌ای وجود ندارد، بعد سعی کنید با قرار گرفتن در محیط، کاری را که از انجامش ترس دارید را انجام داده و مشکلتان را ریشه‌ای حل کنید، درباره این مورد مفصل در قسمت بعدی صحبت کردیم.

تمرینات عملی برای افزایش اعتمادبه‌نفس در صحبت کردن به زبان انگلیسی

در این قسمت می‌خواهیم یک سری تمرین‌های عملی برای مقابله با ترس از مکالمه زبان انگلیسی و کلاً صحبت در جمع داشته باشیم.

همه ما یک نقطه امن comfort zone و یک آدم امن داریم. نقطه امن یعنی جایی که بدون ترس هر کاری انجام می‌دهیم، مثلاً حرف زده یا می‌رقصیم. آدم امن هم کسی است که پیش او خود واقعی‌مان هستیم و از او خجالتی نداریم، مثلاً پیش والدین یا همسرمان اعتمادبه‌نفس بالایی داریم. حالا که نقطه امن و آدم امن را پیدا کردیم، بیایید به دوران گذشته رفته و ریشه مشکلمان را پیدا کنیم، در پاراگراف قبلی گفتیم که مثلاً مسخره شدن در جمع دوستان باعث ترس شده و فرد در بزرگسالی هم اعتمادبه‌نفس کافی برای صحبت ندارد. برای درمان باید از نقطه امنمان شروع کنیم، موضوعات مورد علاقه‌مان مثلاً کتاب یا فیلم محبوبمان را انتخاب کرده و شروع به صحبت درباره آن به زبان انگلیسی کنیم.

این مسئله را لازم است چند بار تکرار کرده و بعد از نقطه امنمان خارج شویم و همین کار را در جمع غریبه که آدم‌های امنمان نیستند، مجدد انجام دهیم. اگر همچنان اضطراب شدید باعث ناراحتی‌تان شد اصلاً این راهکار را ادامه نداده و برای درمان به تراپیست مراجعه کنید، در صورتی هم که احساس کردید می‌توانید از پس این کار برآیید با صحبت در جمع غریبه شروع کنید، مثلاً به جای معلم خصوصی کلاس زبان عمومی بروید و سعی کنید در جمع افراد جدید مکالمه را تمرین کرده و درباره عقایدتان صحبت کنید.

راهکار بعدی که برای تمرین آزمون speaking همیشه پیشنهاد می‌شود، صحبت کردن با آینه و ضبط صدایتان است. این مسئله هم کمک می‌کند با اشکالاتتان آشنا شده و بیشتر روی تلفظ صحیح جملات کار کنید. حضور دوست یا منتور مسلط به زبان برای تمرین روزانه مکالمه هم آخرین پیشنهاد است، البته یادتان باشد برای صحبت کردن مثل یک نیتیو native واقعی باید روزانه تمرین کرده و کلمات را به درستی تلفظ کنید که نیازمند چندین ساعت تمرین و درس خواندن مداوم در طول سال است؛ اما بالاخره نتیجه می‌دهد.

استفاده از منابع و ابزارهای آموزشی برای تقویت مهارت صحبت کردن در زبان انگلیسی

آخرین پیشنهاد برای این بخش، استفاده از منابع آموزشی متنوع برای تقویت مهارت مکالمه است. اول از همه یادتان باشد که در شروع تمرین سراغ فیلم و سریال نروید، بلکه بر اساس منابع آزمون‌های زبان تمرین را شروع کرده و از فیلم و سریال فقط برای یادگیری کلمات و اصطلاحات استفاده کنید.

بهترین منابع آموزشی برای تقویت مهارت مکالمه به زبان انگلیسی شامل لیست زیر می‌شود:

·         Working Studs Terkel

·         Listening is an Act of Love

·         Science is Culture: Conversations at the New Intersection of Science + Society

·         The Last Interview Series

·         Makkar IELTS Speaking

·         Actual speaking band 9-2

·         Contemporary Topics

·         English Collocations in Use

·         English Vocabulary in Use

·         The Official Guide to the TOEFL iBT

·         Cambridge Preparation for the TOEFL Test

·         Barron’s Essential Words for the TOEFL

·         PTE Academic Official Vocabulary

سؤالات متداول