شاید نام روش مونته سوری را شنیده باشید. روش مونته سوری که یک پزشک ایتالیایی به نام ماریا مونته سوری آن را طراحی و ارائه کرده است، یک رویکرد کودکمحور در آموزش است که بر یادگیری عملی، استقلال و احترام به رشد روانی طبیعی کودک تاکید دارد. این برنامه بر اساس پنج اصل کلیدی عمل میکند: احترام به کودک، ذهن خلاق و جذبکننده اطلاعات، دورههای حساس، محیط آماده و آموزش خودکار. آموزش زبان به روش مونته سوری شکلی منحصربهفرد از آموزشهای ابتدایی به کودکان به منظور یاد گرفتن زبان انگلیسی در سالهای اولیه عمرشان است. از آنجا که آموزش زبان به روش مونته سوری بر یادگیری و کشف توسط کودکان تأکید دارد، به این نوآموزان کمک میکند تا در بهترین حالت که مبتنی بر کشف موضوعات زبانی توسط خودشان است، به شکلی جالب با این زبان آشنا شده و این مهارت را فرابگیرند.
چرا مونته سوری بهترین روش آموزش زبان انگلیسی است؟
به بیان ساده، آموزش زبان انگلیسی به روش مونته سوری یک روش علمی مبتنی بر آموزش کودکان است که بر این باور استوار است که آموزش کودک باید به گونهای انجام شود که جنبههای اجتماعی، عاطفی، فیزیکی و تحصیلی کودک را در برگیرد. بر اساس این روش هر کودکی دارای مهارتها، تواناییها و ویژگیهای ذاتی برای دستیابی به بالاترین پتانسیل خود در زمینه آموختن زبان انگلیسی است.
علاوه بر این، کودکان حتی از سنین پایین، ظرفیت شگفتانگیزی برای استقلال دارند و تواناییهای جسمی، فکری و عاطفی خود را به بهترین شکل ممکن رشد میدهند.
مونتهسوری روی آموزش زبان چه تاثیری گذاشت؟
در واقع میتوان گفت روش مونته سوری در آموزش زبان تغییر بزرگی در زندگی بسیاری از کودکان ایجاد کرده است؛ زیرا برای پذیرش فردیت منحصر به فرد کودک و تجلیل از تواناییهای شخصی آنها طراحی شده و در سنین پایین آنها را به بهترین روش با مقوله زبان انگلیسی آشنا میکند. این روش آموزشی، به کودکان فرصت میدهد که هنگام تکمیل مهارتهای خود در زبان فارسی، با زبان انگلیسی آشنا شده و به صورت همزمان، بتوانند دو مهارت را در هم ترکیب کرده و به نتیجهای بهتر دست یابند.
آموزش زبان به روش مونته سوری چگونه است؟
برنامه درسی مونته سوری حول مجموعهای از اصول برگرفته از فلسفههای آموزشی نسبت به نحوه تفکر و یادگیری کودکان طراحی شده است. این اصول شامل موارد زیر است:
- کار با مدیریت و کارگردانی کودک
- ذهن مشتاق یادگیری
- جستجوگر و جذب کننده کودک
- توجه به دورههای حساس سنی برای یادگیری و استفاده از ابزار مناسب در هر دوره
- فراهم کردن محیطی آماده و مناسب برای آموزش و ایجاد استقلال در کودکان و اجازه دادن برای کشفهای فردی کودکان
مواردی یاد شده اصول کلی آموزش به روش مونته سوری هستند که در ترکیب با روشهای زیر، نتایج درخشانی را برای آموزش زبان انگلیسی به همراه دارند:
آموزش زبان گفتاری
این کار با ایجاد یک فرهنگ لغت شخصی برای کودک و تمرین کلمات در داخل آن صورت میگیرد. برای بزرگسالان راههای زیادی وجود دارد که میتواند آموزش مکالمه زبان انگلیسی را تسهیل کنند، زیرا زبان از طریق قرار گرفتن در کنار انسانهای دیگری که با ما صحبت میکنند، آموخته میشود. بنابراین در روش مونته سوری از طریق صحبت کردن با کودکان میتوان به انتقال تجربیات زبان شفاهی به آنها پرداخت. به تدریج با اصلاحات جزئی کودکان در هر بار که کلمهای را میگویند، گفتار، فن بیان، واژگان، دستور زبان، عبارتبندی و ساختار جمله آنها کامل میشود.
آگاهی واجی
این کار از طریق آموختن صداهای درون کلمات و اصوات به کودک انجام میشود. با آموختن نمادهای الفبایی و حروف مختلف، کودک صدای آنها را فرا گرفته و متوجه میشود که چگونه میتواند از آن حروف استفاده نماید.
ساختن کلمات به منظور نوشتن
آموختن این که کودک از طریق آن صداها و نمادهای حروف کلمه بسازد یکی از بخشهای مهم در زمینه ترکیب روشهای شنیداری و خواندن است که در مراحل بعد به آموزش خواندن منتهی میشود.
خواندن
آموختن رمزگشایی صداها و نمادهای حروف به منظور کشف کلمات جدید که موجب میشود کودک با یاد گرفتن هر کلمه، تصویر نوشتاری آنها را نیز متوجه شود و در نتیجه قدرت خواندن آنها را در ترکیب با یاد گرفتن خود کلمات به زبان انگلیسی، پیدا نماید.
خواندن به همراه درک مطلب
زمانی که کودکان به مرحله مناسبی از آموختن زبان انگلیسی رسیدند، میتوانند به درک آنچه که میخوانند، نائل شوند.
ابزارهای آموزش زبان به روش مونته سوری چیست؟
روش آموزشی مونته سوری به طور کلی بر استفاده از بازی و حواس پنجگانه استوار است. در این روش ابزارهای کمک آموزشی شبیه اسباببازیهایی وجود دارد که کودک هنگام آموختن و استفاده از آنها همزمان لذت برده و درس را به عنوان بازی تلقی میکند. در این صورت کودکان همزمان با بازی، زبان میآموزند.
به همین منظور برای آموزش مطالب مختلف علمی و زبانی، وسایل جداگانهای متناسب با آن موضوع درسی وجود دارد. به عنوان مثال برای آموختن ریاضی مقدماتی به کودک از چرتکه استفاده میشود. برای تقویت حافظه تصویری کودک از پازل کمک گرفته میشود، سازهای ابتدایی و مخصوص کودکان برای آموختن نتها و صداها به کودک استفاده میشود و به منظور ترکیب این آموزهها با هم و تقویت خلاقیت آنها از اجرای نمایش توسط کودکان بهره گرفته میشود.
استفاده از چرتکه برای یادگیری اعداد
حال برای آموزش زبان میتوان از همه این ابزار و وسایل استفاده کرد. به عنوان مثال چرتکه میتواند برای آموزش اعداد به زبان انگلیسی به کودکان مورد استفاده قرار گیرد. پازلهای حروف و کلمات در آموختن املای کلمات و همچنین معانی آنها به کار میآید و موسیقی که همیشه در امر آموز راهگشا است نیز، ابزاری است که در همه مراحل آموزش زبان به کودکان به روش مونته سوری مفید و کارآمد است.
استفاده از پوسترهای آموزشی
یکی از چیزهای دیگری که میتوان در روش مونته سوری به عنوان ابزار کمک آموزشی از آنها استفاده کرد و باید آن را در محیط آموزشی قرار داد، دو مجموعه پوستر به زبانهای خارجی مختلف است. یک مجموعه از کلمات زبان خارجی از رنگها و دسته دوم از اعداد است. استفاده از این پوسترها برای زبانآموزان خردسال بسیار مهم است؛ زیرا به کودکان زمینهای عالی برای شروع فرآیند ارتباط و شناسایی میدهد.
استفاده از کارتهای مختلف آموزشی
علاوه بر این پوسترها، استفاده از مجموعه کارتهای سه قسمتی شامل رنگها، اعداد و وسایل بسیار مناسب است. کارتهای سه قسمتی به دلایل مختلفی مفید هستند، یکی از آنها این است که میتوان از آنها برای آموزش تقریباً هر چیزی در هر سطحی به کودکان استفاده کرد. یعنی این کارتها علاوه بر آموختن زبانهای خارجی به کودک، امکان یادگیری مطالب دیگر را نیز به او میدهد.
علاوه بر آن درک زبانی کودک از طریق تطبیق دادن مطالب درون کارتها برای کودکان آسانتر است. این کارت یک ابزار عالی است که به کودکان فرصت میدهد همان طور که با واژگان جدیدی آشنا میشوند، از کلمات و عبارات پیچیدهتری استفاده کنند. به این ترتیب کودکان یادگیری زبان را بسیار لذت بخش و آسان تلقی میکنند.
مزایای آموزش زبان به روش مونته سوری
پیش از اینکه علم به یاری تحقیقات زبانشناسی بیاید و دستگاههای تصویربرداری یا اسکن پزشکی فرایند رشد مغزی هنگام آموزش زبان را کشف کنند، دکتر مونته سوری توانست موضوعات مهمی را در زمینه آموزش زبان دریابد. اگر کودک فرصتهای متنوع و مرتبطی برای توجه به دنیای شخصی و اعمال ارادی خود داشته باشد، مغزش مسیرهای عصبی قوی و متعددی را ایجاد میکند که تا پایان عمر برایش مفید خواهد بود.
بهترین دوره یادگیری مهارتهای ذهنی
در نظر بگیرید که کودکان پیش از دوران مدرسه با این روش، وارد فرایند آموختن زبان انگلیسی شوند. این سنین که بهترین دوره برای یادگیری مهارتهای ذهنی است، به او فرصت میدهد که یادگیری زبان انگلیسی را همزمان با زبان مادری پیش برده و آن را توسعه دهد. به این ترتیب زبان انگلیسی جزئی جدانشدنی از آموختههای وی شده و تا آخر عمر با او همراه خواهد بود.
علاوه بر این، از آنجا که روش مونته سوری بر آزادی عمل کودکان و خودمختاری آنها هنگام فراگیری زبان تاکید دارد، روش مناسبی مطابق با شخصیت کودکان و منطبق آنها است و تاثیر بیشتری در یادگیری کودکان خواهد داشت.
استفاده از لوازم کمک آموزشی مختلف
یکی دیگر از مزایای این روش استفاده از لوازم کمک آموزشی است که در آموختن مفاهیم زبان انگلیسی به کودکان کمک میکند. به علاوه در روش مونته سوری خلاقیت و قدرت ذهنی کودکان از طریق روشهایی که مهارت حل مسائل را به کودکان میآموزند، رشد میکند. در نتیجه مهارتهای ارتباطی کودکان در زمینه زبان انگلیسی، با کمک شیوههای فانتزی که روش مونته سوری از آنها کمک میگیرد، بهتر رشد میکند.